Bezpieczeństwo przeciwpożarowe stanowi istotny element utrzymania porządku publicznego oraz ochrony życia i mienia. W tym kontekście, stosowanie gaśnic odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu oraz skutecznym gaszeniu pożarów. Kodeksy prawne, które regulują obowiązek stosowania gaśnic, stanowią fundamentalne narzędzie w systemie norm i regulacji mających na celu ochronę społeczeństwa przed zagrożeniem pożarowym. W niniejszym opracowaniu skoncentrujemy się na analizie wybranych przepisów prawnych, które nakładają obowiązek stosowania gaśnic, a także określają zasady ich utrzymania i użytkowania.
Gdzie istnieje obowiązek stosowania gaśnic?
- Budynki i obiekty budowlane
Ustawa o ochronie pożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r.
Art. 4.1.
Właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, jest obowiązany:
2) wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice;
3) zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie;
4) zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie, bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji;
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
- Obiekty muszą być wyposażone w gaśnice, spełniające wymagania Polskich Norm, dotyczących gaśnic.
- Rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie:
A - materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli;
B - cieczy i materiałów stałych topiących się;
C - gazów;
D - metali
F - tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych.
- Jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach przypada, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach szczególnych:
- na każde 100 m2 powierzchni strefy pożarowej w budynku, nie chronionej stałym urządzeniem gaśniczym: zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, produkcyjnej i magazynowej o gęstości obciążenia ogniowego ponad 500 MJ/m2, zawierającej pomieszczenie zagrożone wybuchem, na każde 300 m2 powierzchni strefy pożarowej nie wymienionej w pkt. 1), z wyjątkiem zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV.
Gaśnice w obiektach powinny być rozmieszczone:
- w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności:
- przy wejściach do budynków,
- na klatkach schodowych,
- na korytarzach,
- przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz,
- w miejscach nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki),
- w obiektach wielokondygnacyjnych - w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli pozwalają na to istniejące warunki.
Przy rozmieszczaniu gaśnic muszą być spełnione następujące warunki:
Odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m, do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m.
Często spotykanym błędem jest nieuwzględnianie odległości z każdego miejsca w obiekcie, do najbliższej gaśnicy, która nie może przekraczać 30 metrów. Osoby, które podchodzą do tematu pobieżnie, dobierają ilość gaśnic, realizując wyłącznie pkt. 3 (zapewnić wymaganą ilość środka gaśniczego zawartego w gaśnicach na określoną powierzchnie), jest to podstawowy, ale niestety częsty błąd.
Stacje paliw i magazyny butli z gazem płynnym
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie
- 1. Magazyn, w którym składowane są butle z gazem płynnym:
w zależności id masy składowanego gazu płynnego, wyposaża się w gaśnice proszkowe o masie 9kg w ilości:
1 gaśnica- w przypadku składowania gazu płynnego o masie do 440kg
2 gaśnice- w przypadku składowanego gazu płynnego o masie od 441kg do 5500kg oraz dodatkowo jedną gaśnicę na każde 10 000kg masy składowanego gazu płynnego powyżej 5500kg
Dopuszcza się stosowanie 2 gaśnic śniegowych CO2 o masie 5kg każda zamiast gaśnicy proszkowej o masie 9kg.
- Stację paliw płynnych wyposaża się w sprzęt przeciwpożarowy:
2 gaśnice przewoźne po 25 kg każda;
2 gaśnice przenośne proszkowe po 6 kg każda;
3 koce gaśnicze;
2 gaśnice przenośne proszkowe po 6 kg każda i koc gaśniczy na każde stanowisko wydawania gazu płynnego
Odpowiednie gaśnice i sprzęt dla stacji paliw i magazynów butli:
Znaki bezpieczeństwa przeciwpożarowe
Gaśnica proszkowa GP-9x ABCE
Gaśnica proszkowa GP-6x ABCE-plus-do-245-kV
Gaśnica śniegowa GS-5x z BE-PLUS-do-245kV
Koc gaśniczy 140x180
Pojazdy
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia
Na podstawie art. 66 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. -Prawo o ruchu drogowym zarządza się, co następuje:
- 1. Pojazd samochodowy wyposaża się:
14) w gaśnicę umieszczoną w miejscu łatwo dostępnym w razie potrzeby jej użycia; przepisu nie stosuje się do motocykla;
- 1. Autobus powinien być wyposażony w:
3) dwie gaśnice, z których jedna powinna być umieszczona możliwie blisko kierowcy, a druga -wewnątrz autobusu, w miejscu łatwo dostępnym w razie potrzeby jej użycia; autobus o długości nieprzekraczającej 6m może być wyposażony w jedną gaśnicę;
- 2. Samochód ciężarowy przewożący osoby poza kabiną kierowcy i pomieszczenie przystosowane do przewozu osób powinny być wyposażone w:
8) dwie gaśnice, z których jedna powinna być umieszczona możliwie blisko kierowcy, a druga wewnątrz przestrzeni przeznaczonej do przewozu osób.
Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych ADR 2017
Wyposażenie przeciwpożarowe
8.1.4.1 W odniesieniu do jednostek transportowych przewożących towary niebezpieczne, innych niż wymienione pod 8.1.4.2, mają zastosowanie następujące przepisy:
- a) każda jednostka transportowa powinna być wyposażona w co najmniej jedną gaśnice przenośną o minimalnej pojemności całkowitej 2 kg proszku gaśniczego dla grup pożarów A,B i C, (lub o pojemności równoważnej dla innych odpowiednich środków gaśniczych) właściwego do gaszenia pożaru silnika lub kabiny jednostki transportowej;
- b) wymagane jest następujące wyposażenie dodatkowe:
(i) dla jednostek transportowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 7,5 tony, jedna lub więcej gaśnic przenośnych o minimalnej pojemności całkowitej 12 kg proszku gaśniczego dla pożarów A,B i C, (lub o pojemności równoważnej dla innych odpowiednich środków gaśniczych) z których co najmniej jedna powinna mieć minimalna pojemność 6 kg;
(ii) dla jednostek transportowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i nieprzekraczającej 7,5 ton, jedna lub więcej gaśnic przenośnych o minimalnej pojemności całkowitej 8kg proszku gaśniczego dla pożarów A,B i C, (lub o pojemności równoważnej dla innych odpowiednich środków gaśniczych), z których co najmniej jedna powinna mieć minimalną pojemność 6kg;
(iii) dla jednostek transportowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, jedna lub więcej gaśnic przenośnych o minimalnej pojemności całkowitej 4 kg proszku gaśniczego dla pożarów A,B i C, (lub o pojemności równoważnej dla innych odpowiednich środków gaśniczych);
8.1.4.2 Jednostki transportowe przewożące towary niebezpieczne zgodnie z 1.1.3.6, powinny być wyposażone w co najmniej jedną gaśnice przenośną o minimalnej pojemności całkowitej 2 kg proszku gaśniczego dla pożarów A,B i C, (lub o pojemności równoważnej dla innych odpowiednich środków gaśniczych);
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia z dnia 2 marca 2011 r. w sprawie warunków technicznych tramwajów i trolejbusów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia
- Tramwaj silnikowy powinien być wyposażony w:
5) gaśnicę śniegową o zawartości 5 kg dwutlenku węgla lub gaśnicę proszkową o zawartości 6 kg proszku przeznaczonego do gaszenia pożarów grup ABC, umieszczoną w miejscu łatwo dostępnym, w pobliżu stanowiska motorniczego.
- 1. Zespół tramwajowy powinien być wyposażony w:
co najmniej 2 gaśnice spełniające wymagania, o których mowa w §5 pkt 5;
Odpowiednie gaśnice i sprzęt:
Gaśnica pianowa - najlepszy wybór do domu/mieszkania
Gaśnica proszkowa 6 kg ABC/E 55A 233B
Mamy nadzieje, że przytoczone przez nas treści będą pomocne. Zachęcamy do korzystania z porad naszych doradców. Doradzimy, na każdym etapie doboru gaśnic oraz innych urządzeń przeciwpożarowych.